Serbest Zamanlı Yazar (Freelancer) Avantajları
Günümüz çalışma koşullarında, herhangi bir kuruma / şirkete / firmaya veya ajansa bağlı kalmadan içerik yazarlığı yapan yüzbinlerce serbest zamanlı yazar için hem platformumuzda hem de genel olarak piyasa da yaşadığı avantajları ve bazı dezavantajları sizler için derlemeye çalıştık.
Özellikle son 10 senede dijital hizmetlerin önemi çok ciddi
anlamda arttı. İşveren (Firma, şirket, kurum ve ajanslar vb.) için maliyetler
açısından, kendi beceri ve kabiliyetlerini yani emeğini satanlar için kazanç
sağlama konusunda en çok tercih edilen meslekler arasında yerini almaya
başladı. Serbest zamanlı çalışan aslında, herkesin bildiği şekilde “zamandan
bağımsız“ değildir. Bu konuya bir açıklık getirerek başlamak isteriz.
Hatta, bunu bir dezavantaj olarak dipnot olarak bir köşede tutabiliriz. Fakat,
emeğinin karşılığını ve iş yükünü kendi belirleyebilecek kadar ciddi
avantajlarını düşününce bunun pekte önemli bir konu olmadığı söylenebilir. Hadi
gelin bunları tek tek irdeleyelim.
Serbest
Zamanlı Yazarlar ve Freelancerlar
Biz yine konuyu tabi, kendi platformumuz gereği yazarlar üzerinden değerlendiriyoruz
her zaman. Ama, dijital alanda hizmet veren birçok serbest zamanlı çalışaniçin aslında genel avantajlar, şartlar neredeyse birbirine paralel şekilde
işliyor. Öncelikle iş şemasından
bahsedelim.
Yukarıda kısaca bahsettiğimiz gibi birçok işveren öncelikle kendi veya kurumu
için ihtiyaç duyduğu hizmet için arayışlara girişir. Bu arayışlar, genellikle
Türkçe yayın yapan freelancer siteler içerisinde olsa da son zamanlarda globalfreelancer siteler içinde artış göstermekte. Sistemler genelde öncelikle
üyelik oluşturulmasını ister. Sonrasında, üyelik türünüzü seçerek siteler
içerisindeki yönlendirmeleri takip ederek hem hazır şekilde sunulmuş hizmetleri
satın alabilir, hem de kendi isteklerinize göre açacağınız ilanlara teklif
alarak işi verebilirsiniz. Aslında bir arz- talep türüdür diyebiliriz. Gelen
teklifler üzerinden yapılan değerlendirme ile iş en uygun pozisyondaki serbest
zamanlı çalışana verilir ve iş başlar. Süreçler hakkında genelde işleyiş aynı
olmak üzere bazı teknik detaylar ve kurallar farklılık gösterebiliyor. Bu tip
çalışma modeli serbest zamanlı çalışan ve onlara işverenler arasında en
basit anlatımıyla bu şekilde biçimlenir.
Hazır İçerik & Hizmet Satışı
Birçok platform, öncelikle freelancerlar için hazır içerik & hizmet satışı imkânı
sağlar. Örneğin platformumuzda 50+ kategoride, isteğinize göre bazı teknik
şartları uygulamak şartıyla hazır içerik satışı yapabiliyorsunuz. Burada
yazar bağımsızdır. Konuyu, kelime uzunluğunu ve 100 kelime ücretini kendi
belirleyebiliyor. Freelancer sitelerinde de genel olarak hazır hizmet
satışlarında da aynı mantık vardır. İşin detayını belirterek oluşturacağınız hizmet
ilanınızı satın alanlara, orada yer alan tüm detaylar doğrultusunda hizmeti verirsiniz.Hizmet ilanı bir nevi iş taahhüdüdür. Platformlar bu tip benzer hazır
hizmet ilanlarında bazı şartları karşılamanızı, süre, fiyat, detay vb. gibi
alıcının özellikle ilgilendiği bilgileri açık ve net şekilde vermenizi ister.
Platform üzerinden yapılan satış sonrasında, iş teslim süreci başlar. İş
teslimi sonrasında, işveren teslim aldığı iş için ödeme onayı & anlaşmazlık
bildirimi, yorum ve puan değerlendirme hakkına sahip olduğundan tamamen bağımsız
ve tarafsız olarak işlemleri gerçekleştirir. Unutmayın, her platformda bazı
teknik kurallar, komisyon oranları haricinde neredeyse işleyiş bu şekilde devam
eder. O yüzden, tüm sorumlulukları ve bilmeniz gerekenleri öncesinde kabul
ederek bu tip hizmetleri sunduğunuzu kesinlikle atlamayın.
Biz buna platformumuz içerisinde makale siparişleridiyoruz. Sipariş sayfası tüm ilan sahiplerine ve yazar statüsünde olanlara
açıktır. Orada yer alan siparişleri, işverenler yani hizmete ihtiyaç duyanlar
açar ve tüm detayları paylaşırlar. İnceleyen serbest zamanlı yazar, şartlara
göre fiyatını ve kısa bir hizmet tanıtımı yazısını karşı tarafa teklif olarak
iletir ve iş değerlendirmeye kalır. Freelancer sitelerinde de aynı şekilde
oluşturulan ihtiyaç ilanları (proje ilanı, alım ilanı vb.) teklif toplayıp en
uygununa iş vermek mantığı ile işler. Freelancer iş mantığı özellikle platformlarda
buraya kadar anlattığımız şekilde işlemektedir.
İşleyiş ve detaylara kısaca değindikten sonra, şimdi gelin avantaj ve dezavantajlarından
bahsedelim.
Freelancer
İş Avantajları
Evet, işinizin patronu sizsiniz! Alacağınız işleri siz belirler veya
vereceğiniz hizmetin detayları siz teklif olarak sunarsınız. Yani sizden
elbette bazı şeyler talep edilecektir, fakat iş konusunda tüm sorumluluk ve
yönetim sizde olduğu için yine sonuç olarak sizin son noktayı koyuşunuzla şekillenir
işin durumu.
1- Yapılacak işin / hizmeti detayları karşılıklı anlaşma ile belirlenir. Bu
anlaşmalar sözlü, platformlar üzerinden veya büyüklüğüne göre yazılı anlaşma
şeklinde yapılabilir. Aracı siteler (freelancer siteler) haricinde kimseye iş
için ekstradan bir şeyler ödemek zorunda kalmazsınız.
2- Süre tamamen sizin belirlediğiniz şekildedir. İşin detaylarına göre
yapacağınız ön görüşmelerde, işin boyutu, şu an devam eden iş yükünüz ve
tecrübelerinizi de işin içerisinde katarak süre tamamen sizin belirlediğiniz
şekilde olur. Tabi, karşılıklı görüşmelerde orta yolu bulma tarzında bir
diyalog geçecektir. Buna rağmen, büyük ölçüde süre sizlerin istediği şekilde
belirlenir.
3- Ön ödeme alarak kendinizi güvenceye alma hakkınız vardır.
Bu yazılı değil, genel etik ve piyasa kuralları olarak düşünülebilir. Sonuç
olarak verilecek hizmetten cayma, iptal etme gibi bir durum söz konusu
olacaktır her ihtimal düşünüldüğünde. Bu konular göz önüne alındığında,
özellikle anlaşmaları sözlü değil, yazılı şekilde yapmak daha mantıklı diye
düşünüyoruz. Peki platformlarda durum nedir? Orada böyle bir şansınız olmadığı için,
ödeme havuzu güvencesiyle siz ve karşı taraf platform tarafından bazı
garantilere alınır. Örneğin, Makaleyaz.NET bu tip durumlar için
anlaşmazlık bildirimi özelliğine sahiptir ve ödemelere blokaj koyar.
Nihayetinde, tüm detaylar göz önüne alınarak adil biçimde karar vermeye çalışır
ve hem işverenin hem serbest zamanlı çalışanın 3. göz olarak haklarını gözetir
ve işletir.
4- Sorumluluklarınız aldığınız işi aldığınız işverene ve
kendinizedir. Patronunuza, şefinize veya müdürünüze hesap vermek zorunda
değilsiniz.
5- İş sonu ödeme almanın yanı sıra, özellikle freelancer platformlarıiçerisinde değerlendirme, yorumlanma gibi avantajlara da sahip olursunuz. Ki,
bu özellik sonrasında alacağınız işlerde ciddi bir pozitif referans önemi
taşır. Size iş vermek konusunda tereddütlere sahip her işveren, emin olun
profillerinizdeki yorum ve puanları çok ciddi şekilde araştıracaktır.
6- Kazanç belirleyici sizsiniz! İş boyutu, harcanacak zaman ve dijital
hizmetiniz için belirlediğiniz emek bedeli tamamen sizin belirlediğiniz
şartlardadır. O yüzden, haftalık veya aylık bazda ne kadar kazanacağınızı
sadece siz belirlersiniz. Bu her proje / iş içinde aynıdır.
Bunlar akla ilk gelenler haliyle. Hem ulusal hem uluslararası arenada neredeyse
aynı avantajlardan bahsetsek de bazı noktalarda farklılıklar var elbette. Örneğin,
kazanç tutarı.
Gelelim dezavantajlarına. Aslında, dezavantaj dediğimiz konu tamamen sizin
işinize olan saygı ve tutumunuza bağlı. Elbette özel durumlarda, karşı tarafla
yaşayacağınız anlaşmazlıklar olacaktır. Platformlarda ve diğer mecralarda da bu
konuda bazı çözüm yolları vardır. Bunun için öncesinde araştırarak nasıl bir
yol izleyeceğinizi belirlemeniz gerekiyor.
Freelancer
İş Dezavantajları
Her iş güllük gülistanlık değil tabi ki. Hazırsanız bazı dezavantajlarından
bahsedelim, bakalım siz ne kadarına hak vereceksiniz?
1- Zaman kavramını unutun. Gelecek bir mesaj veya bir çağrıyla gecenin bir
yarısı bile kendinizi bilgisayar başında bulabilirsiniz.
2- Rekabet adı altında, emeğinizin altında ücret talepleri iletmek zorunda
kalabilirsiniz.
3- Buna rağmen, ödeme sorunlarıyla da karşılaşmanız mümkün.
4- Feragat edeceğiniz çok şey var, mesela kişisel hayatınız. Şöyle bir tatile
gidip herkesten, her şeyden uzaklaşmak. Zor biraz, maalesef.
Evet freelancer olmanın dezavantajları genelde bu şekilde. Belki
aklımıza gelmeyen bazı maddelerde var ama, genel hatlarıyla böyle toparlayabiliriz.
Bunun yanı sıra, ülkemizde ve Dünya genelinde kazançların beyan edilmesi, vergi
mükellefiyeti gibi durumlarda dezavantajdan daha çok iş prosedürü olarak
karşımıza gelecek şüphesiz. Detaylı araştırma, piyasa araştırması, rekabet
gücünüzün araştırılması, bireysel becerilerinizin sürekli geliştirilmesi vb.
gibi diğer dipnotları da alın koyun bir köşeye.
Ama her şeye rağmen, en çok tercih edilen meslekler sıralamasında üst
sıraları zorlamaya devam eden bir meslek kolu.